top of page

KİBİR

​

Büyüklenmek, büyüklük taslamak, ululuk iddia etmek. Kendini baÅŸkalarından yüksek görerek onları aÅŸağılamak.

Åžeytan'a ait bir özellik olan kibir, onun Hz. Adem'e secde etmesini engellemiÅŸti. Cenab-ı Allah bunu Kur'ân-ı Kerim'de ÅŸöyle anlatmaktadır:

"(Hz. Adem'e) secde etmekten yalnızca İblis kaçındı. Kibirlendi ve kâfirlerden oldu" (el-Bakara, 2/34).

Küfür ve inkârın en önemli sebebi kibirdir. Bunu Hz. Adem (a.s)'ın kıssasında görmek mümkündür. Nitekim ÅŸeytan'ın kibrinden dolayı isyanından sonra, inkâr ve isyan edenlerin çoÄŸu kibir nedeniyle isyan etmiÅŸlerdir. Hz. Musa'nın apaçık delilleri karşısında Firavun inkâr etmiÅŸti. "Sonra da Musa'yı ve Harun'u, firavun ve topluluÄŸuna mucizelerimizle gönderdik. fakat onlar, kibirlendiler ve suçlu bir kavim oldular" (Yûnus 10/75). Hz. Peygamber (s.a.s) döneminde inkâr eden zengin ve ileri gelen insanlar kibir neticesinde inkar etmiÅŸlerdir. Bu durum Kur'an-ı Kerim'de ÅŸöyle anlatılmaktadır: "En sonunda da sırt çevirdi. Büyüklük tasladı ve ÅŸöyle dedi: "Bu eskilerden kalan bir sihirden baÅŸka bir ÅŸey deÄŸildir" (el-Müddesir, 74/23-24), Zenginlik, ululuk ve makam sahibi olmakla kibrin yakın alakası, Allah Teâlâ'nın beytan'a ÅŸu hitabında görülmektedir: "Kibirlendin mi, yoksa kendini yüce mi zannettin?" (Sâd, 38/75),

Kibir inkârda önemli bir rol oynadığından Allah Teâlâ Kur'ân'da kibirden ve bu kelimenin türevleri olan istikbâr, müstekbir ve kibriya'dan sık sık bahsetmektedir,

Hz, Nuh (a.s) oÄŸluna vasiyet ederken "iki ÅŸeyden seni menederim, biri ÅŸirk diÄŸeri kibirdir" buyurmuÅŸtur (Ahmed b. Hanbel, I, 170). Ebu Reyhâne (r,a) Hz. Peygamber (s.a.s)'den ÅŸöyle rivayet etmiÅŸtir: "Cennete kibirden hiçbir ÅŸey giremez". Orada bulunanlardan biri ÅŸöyle dedi: "Ey Allah'ın Rasülü! Ben, kamçımın ÅŸaklaması ve ayakkabımın saÄŸlamlığı ile güzel görünmekten hoÅŸlanırım, bu kibir midir?" Hz, Peygamber (s.a.s) "Hayır bu kibir deÄŸildir. Allah güzeldir güzeli sever Kibir hakkı küçük görmek ve başı gözü ile insanlarla alay etmektir" (Müslim, İman, 47; Ahmed b Hanbel, lV, 133-134) buyurdu. Bu hadis-i ÅŸerif hakk karşısındaki alaycılık ve inkârın kibir olduÄŸunu anlatmakla birlikte insanlarla alay etmenin kibirden kaynaklandığına iÅŸaret etmektedir. Hz. Peygamber yanında sol eli ile yemek yiyen bir adama "sağınla ye" demiÅŸtir. Adam "sağımla yiyemiyorum" deyince Hz. Peygamber ÅŸöyle buyurmuÅŸtur: "Yiyemez ol; Bu adamın sağıyla yemek yiyemiyorum demesi yalnızca kibrindendir" (Müslim, EÅŸribe, 107).

bottom of page